1950 SONRASI TÜRK ŞİİRİNDE KİŞİLİK İLİŞKİLERİ VE İÇ DÜNYA MODELLERİ
(THE RELATIONS OF PERSONALITY AND THE MODELS OF INNER WORLD IN THE TURKISH POETRY AFTER 1950 )

Yazar : Hayrettin Orhanoğlu    
Türü :
Baskı Yılı : 2012
Sayı : 8
Sayfa : 89-121
    


Özet
Baudelaire sonrası modern şiirle birlikte giderek hem eylemi gerçekleştiren hem de yaptığı eylemden etkilenen dönüşlü bir şiir eyleyenine sahip poetik yaklaşımlara rastlarız. Bu şiir eyleyenini şiirsel özne olarak tanımlayabiliriz. Bilince ait verilerin ışığında şiirin ve genel olarak sanatın iç dilini oluşturan bu ben’in yapısını oluşturan şartların ortaya çıkarılması, aynı zamanda şiirin kodlarının da çözülmesini beraberinde getirecektir. Şiirsel öznenin merkezde yer aldığı ben’e ait imgeler, nesnelere olduğu kadar nesneye bakan bilincin de yansımasını barındırmaktadır. Şiiri yazan bilinç, kişilik ilişkilerini ve iç dünya modellerini ortaya koyar. Bu anlamıyla şiir, bilinci oluşturan sosyolojik, psikanalitik ve felsefî yaklaşımlarla yeniden tanımlanmaktadır. İmgelerin dilinin çözülmesi, aynı zamanda sanatçı bilincinin çözülmesi anlamına geleceğinden özellikle iç dünya modellerine ait imgelerin ortaya çıkarılması zorunludur. Bu çalışmamızda kendisini oluşturan şartlardan bağımsız düşünemediğimiz şairin şiirdeki bilincinden yola çıkarak imgeleri bulmak ve imgebilim aracılığıyla yeni bir bakış açısı getirmek istedik. Bunun için tıpkı romanda yahut hikâyede olduğu gibi anlatıcı konumunda olan zaman zaman ‘şiirsel ben’ ve ‘şiirsel özne’ kavramından hareket ettik.

Anahtar Kelimeler
Şiirsel özne, şair, imge, ben, eyleyen.

Abstract
We come across the poetic approaches which have a reflexive doing (poet) of poetry both taking the action and being affected by his action along with the modern poetry after Baudelaire. We can define to this doing of poetry as the poetic subject. In light of the data belonging to the conscious, the detection of the conditions which generate the structure of this ego forming inner language of generally the art and particularly the poetry will also bring along to be deciphered of codes of the poetry . The images belonging to ego that the poetic subject is located in the center, accommodate also the reflect of the conscious looking at the object as well as to objects. The conscious which writes the poetry, reveals to the relations of personality and the models of inner world. The poetry in this sense can be redefined in terms of sociological, psychoanalytical and philosophical approaches that generate to the conscious. Due to the deciphering of language of the images will mean to be deciphered of the conscious of the artist as well, particularly the images belonging to the models of inner world have to be appeared. In this study, we have wanted to bring a new point of view by means of the imagology and to find the images by starting off his consciousness in the poetry of poet whom we will not be able to isolate from the conditions that emerge to his own. For this reason, we have occasionally acted by concepts “poetic ego” and “poetic subject” which are in the narrator position just as in the novel or the story.

Keywords
Poetic subject, poet, image, ego, doing (poet).