ELÇİN EFENDİYEV’İN “AÇIK PENCERE” POVESTİNDE MEŞŞANLIĞIN ELEŞTİRİSİ VE MANEVİ AHLAKİ SORUNLAR
(CRITICISM OF BOURGEOIS AND MORAL SPIRITUAL PROBLEMS IN THE STORY “OPEN WINDOW” BY ELCHIN EFENDIYEV )

Yazar : Aydan Umudova Çevik    
Türü :
Baskı Yılı : 17
Sayı : 34
Sayfa : 473-492
    


Özet

Araştırmada, yeni Azerbaycan nesrinin oluşumunda ve gelişiminde önemli katkılarda bulunan 1960 kuşağı yazarı Elçin Efendiyev’in ilk povesti “Açık Pencere”, Sovyet toplumunun temel sorunlarından birine dönüşen manevi ahlaki değerler bağlamında incelenerek detaylı bir şekilde irdelenmiştir. Çalışmamız, bugüne kadar ayrıntılı olarak irdelenmemiş ve üzerinde fazla durulmamış bir konuyu işleyerek povest aracılığıyla Azerbaycan Sovyet toplumunun meşşan atmosferini gözler önüne sermeyi amaçlamıştır. Makalede hem Azerbaycan edebiyatı tarihinin kırılma evresi olan 1960 döneminin yenilikçi ruhu, toplumsal olayların nesre etkisi hem de Elçin Efendiyev’in “Açık Pencere” povestinin ana teması doğrultusunda meşşanlığın eleştirisi, manevi ahlaki sorunlar ve onun olumsuz sonuçları ele alınmıştır. Maddiyatın manevi değerlerin önüne geçtiği meşşan bir Sovyet toplumunda insanların içine düştüğü ikilem ve çıkmaz, ahlaki yozlaşma, özden kopuş Hasan’ın ailesi fonunda açık bir şekilde yansıtılmıştır. Bu bağlamda povestin başkahramanı Hasan’ın yıllar sonra kavuştuğu ailesinde meşşanlıkla mücadelesi ve aile üyelerinin ısrarla onu kendi taraflarına çekme çabalarına karşı doğru ahlaki duruş sergilemesi, değerlerinden kopmayışı ve zaferi bütün incelikleriyle aktarılmıştır.



Anahtar Kelimeler
Azerbaycan nesri, meşşanlık, manevi ahlaki sorunlar

Abstract

In study, the first story “Open Window” by 1960 generation writer Elchin Efendiyev, who made significant contribution to formation and development of new Azerbaijani prose was analysed in detail in the context of moral values, which became one of the main problems of Soviet society. Our study aims to reveal bourgeois atmosphere of Azerbaijan Soviet society through story by dealing with subject that hasn’t been examined in detail and hasn’t been emphasised much so far. In article, both innovative spirit of the 1960 period, which is the turning point in the history of Azerbaijani literature, influence of social events on prose and criticism of bourgeois, moral spiritual problems and its negative consequences in line with the main theme of Elchin Efendiyev’s story “Open Window” are discussed. The dilemma and impasse that people find themselves in, the moral decay and disconnection from their essence, are clearly reflected in the context of Hasan's family in Soviet society where materialism has taken precedence over spiritual values. In this context, the protagonist of story, Hasan’s struggle against bourgeois in his family, which he reunited with after years and his right moral stance against persistent efforts of the family members to attract him to their side, he isn’t breaking away from his values and his victory are conveyed in all its subtleties.



Keywords
Azerbaijani prose, bourgeois, spiritual moral problems