Porto - Demo Blog 5

Yazar	: Hafize Şahin
Türü	:
Baskı Yılı	: 2019
Sayı	: 21
Sayfa	: 177-197

Özet
Ziya Gökalp, Türkiye’nin kuruluşunda etkili olmuş tarihî önemi haiz bir filozof, halkbilimci, sosyolog, ideolog, akademisyen ve entelektüeldir. Ziya Gökalp yaşadığı dönemde ve sonrasında yazıları, manzumeleri ve masalları ile ilgi odağı olmuştur. Ziya Gökalp’in masallarına kronolojik bir okuma ile bakıldığında masallarında da tarihî süreç ile Türk kültürünün ögelerini geçmiş-şimdi-gelecek algısıyla bütünleştirdiği görülür. İmparatorluktan ulus-devlet düzenine geçildiği bir dönemde yaşam süren Ziya Gökalp’in sosyolojisinde de Turan ülküsünden Türkiyecilik düşüncesine doğru bir evrilme olmuştur. 1910’lardaki toprak kayıpları Ziya Gökalp’te “atsız” beklentisi ile şekillenir. 1920’lerde ise atsız (Mustafa Kemal) çıkagelmiş, Türk’e kol kanat gererek yeni bir hayatın müjdecisi olmuştur. Bu çalışmanın konusu Ziya Gökalp’in “kolsuz kız” motifi bağlamında kurguladığı “Türk’ün Tufanı” ve “Kolsuz Hanım” masallarıdır. “Kolsuz kız” motifi bağlamında Ziya Gökalp’in “Türk’ün Tufanı” ve “Kolsuz Hanım” masalları, doğal masallarla karşılaştırmalı olarak incelenecektir. Türk edebiyatının tahris ve tehzibinin bir örneği olan Ziya Gökalp’in masallarında Türk kültürünün izleri motif-tip üzerinden takip edilecek; Ziya Gökalp’in masalları, “kolsuz kız” motifi bağlamında toplumsal panorama ile koşut ve kronolojik okuma yöntemi ile analiz edilecektir.

Anahtar Kelimeler
“kolsuz kız”, Ziya Gökalp, masal, motif, Türkiye, millî kahraman.

Abstract
Ziya Gökalp, who has effective in the establishment of Turkey, having a historical significance is of the philosopher, folklorist, sociologist, ideologist, academician and intellectualist. Ziya Gökalp was the focus of attention with his writings, poems and tales during and after his lifetime. When we look at the tales of Ziya Gökalp with a chronological reading, it is seen that in his tales, he integrates the elements of Turkish culture with the historical process and the perception of past-present-future. Ziya Gökalp, who has lasting a life in that transition from empire to nation-state order, has also been an evolution from ideal of Turan toward Turkism (Türkiyecilik) in his sociology thinking. The land losses in the 1910s are shaped by Ziya Gökalp’s vision with “nameless hero”. In the 1920s “nameless hero”, who is Mustafa Kemal, appeared, he has been a harbinger of a new life with taking Turk under protective care. The subject of this study is the tales of Ziya Gökalp, which are fictionalized in the context via motif of armless maiden, “Turkish Tuffoon” and “Armless Maiden”. In the context of the motif of armless maiden, the tales of Ziya Gökalp’s “Turkish Tuffoon” and “Armless Maiden” will be examined comparatively with natural tales. The traces of Turkish culture will be followed through motif-type in the tales of Ziya Gökalp, which is an example of the culture and rewrite of Turkish literature; it will be analyzed in the context of “armless maiden” motif, in which the tales Ziya Gökalp should be read in parallel and chronological reading with the social panorama.

Keywords
“armless maiden”, Ziya Gökalp, tale, motif, Türkiye, national hero.