EDWARD W. SAID’İN ORYANTALİZM KURAMINDAN HAREKETLE ORHAN PAMUK’UN ANLATILARI ÜZERİNE BİR İNCELEME
(A RESEARCH ON THE NARRATIONS OF ORHAN PAMUK WITH REFERENCE TO THE ORIENTALIST THEORY OF EDWARD W. SAID
)
Yazar
|
:
Emine Ayan
|
|
Türü |
:
|
Baskı Yılı |
:
2019
|
Sayı |
:
21
|
Sayfa |
:
38-59
|
|
Özet
Yüzyıllar boyunca etkileşim içinde bulunan Batı ile Doğu arasındaki ilişki üzerine kurulan oryantalizm, Batı’nın Doğu’yu görme biçimlerine dayanan bir bilgi alanıdır. Başlangıçta Doğu bilgisine dayalı kurumsal bir alan olan oryantalizmin, Edward W. Said’in Şarkiyatçılık Batı’nın Şark Anlayışları (1978) adlı kitabı ile kuramsal bir açılım kazanarak bir söylem hâline geldiği görülmüştür. Michel Foucault’nun Bilginin Arkeolojisi (1969) ve Hapishanenin Doğuşu (1975) adlı kitaplarından esinlenen Said, bilginin nesnel değil üretilebilir bir olgu olduğu ve iktidar ile yakın bir ilişki içinde bulunduğu kabulünden yola çıkarak oryantalizmi hümanist bir yaklaşımla kurgusal bir zeminde metinler aracılığıyla şekillenen bir söylem biçimine dönüştürmüştür.
Bu makalede postmodern Türk romanının başlıca yazarlarından biri olan Orhan Pamuk’un Cevdet Bey ve Oğulları (1982), Sessiz Ev (1983), Beyaz Kale (1985), Kara Kitap (1990), Yeni Hayat (1994), Benim Adım Kırmızı (1998), Kar (2002), Masumiyet Müzesi (2008) ve Kafamda Bir Tuhaflık (2014) adlı anlatıları kuramsal bir incelemeye tabi tutularak oryantalizmin postmodern anlatıdaki görünümü açığa çıkartılacaktır.
Anahtar Kelimeler
Oryantalizm, Edward W. Said, oryantalist söylem, temsil, bilgi-iktidar, postmodernizm, Orhan Pamuk, anlatı.
Abstract
Orientalism built on the relationship between the West and the East which has been interacting for centuries, is an area of knowledge based on the way that the West sees the East. It was observed that orientalism which was initially an institutional field based on Eastern knowledge became a discourse by gaining a theoretical opening with Edward W. Said's book Orientalism Western Conceptions of the Orient (1978). Said, who was inspired by the books called Bilginin Arkeolojisi (1969) and Hapishanenin Doğuşu (1975) of Michel Foucault, has transformed orientalism into a form of discourse with a humanistic approach shaped by texts on a fictional ground based on the assumption that knowledge is a non-objective, productive phenomenon and closely related to power.
In this article, the appearance of orientalism in postmodern narrative will be revealed with subjecting to an examination to the narrations called Cevdet Bey ve Oğulları (1982), Sessiz Ev (1983), Beyaz Kale (1985), Kara Kitap (1990), Yeni Hayat (1994), Benim Adım Kırmızı (1998), Kar (2002), Masumiyet Müzesi (2008) and Kafamda Bir Tuhaflık (2014) of Orhan Pamuk who is one of the main authors of the postmodern Turkish novel, in the context of Edward W. Said's theory of orientalism.
Keywords
Orientalism, Edward W. Said, orientalist discourse, representation, knowledge-power, postmodernism,