TÜRK EDEBİYATINDA KÜRESEL ETKİLENMELER: ROBİNSON CRUSOE ÖRNEĞİ
(GLOBAL EXPOSURES IN TURKISH LITERATURE: THE CASE OF ROBINSON CRUSOE )

Yazar : Yunus Balcı    
Türü :
Baskı Yılı : 2018
Sayı : 20
Sayfa : 61-72
    


Özet
Bu yazıda adı Türkçede benimsenmiş şekliyle “Robenson” olan ve Daniel Defoe’nun global bir figür haline gelmiş ünlü romanı Robinson Crusoe’dan şu ya da bu şekilde etkiler taşıyan metinler üzerinde durulacaktır. Bu metinler sırasıyla Abdülhak Hâmid Tarhan’ın Robenson adlı şiiri, Sait Faik Abasıyanık’ın Robenson adlı kısa hikâyesi ve Orhan Veli Kanık’ın Robenson adlı şiiri, Cahit Sıtkı Tarancı’nın Robenson adlı şiiri ile Mahmut Bahar’ın Robenson Crusoe adlı şiirleridir. Buradaki amaç bir ana metin ile dolaylı ya da dolaysız ondan türeyen, ona atıfta bulunan, ondan beslenen alt metinler arasındaki alış verişin niteliği, değişim ve dönüşümünü tespit etmek; bugün iletişim araçları vasıtasıyla gittikçe küçülen dünyada spesifik bir örnek üzerinden de olsa Türk edebiyatının global edebiyatla bağlantısının devamlılığını anlamaya çalışmaktır. Bu değerlendirmede zaman zaman Daniel Defoe’nun Robenson Crusoe’su anakara metaforuyla, Türk edebiyatındaki bahsini ettiğimiz beş metin ise ada metaforuyla ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler
Küresel edebiyat, Robinson Crusoe, Türk Edebiyatında Robenson isimli metinler, Abdülhak Hamit, Sait Faik, Orhan Veli, Cahit Sıtkı, Mahmut Bahar

Abstract
The texts that are entitled “Robenson” as adopted in Turkish and that have influences from Robinson Crusoe, which is Daniel Defoe’s famous novel that has become a global figure, in one way or another will be discussed in this article. These texts are Abdülhak Hâmid Tarhan's poem entitled Robenson, Sait Faik Abasıyanık's short story entitled Robenson, Orhan Veli Kanık's poem entitled Robenson, Cahit Sıtkı Tarancı's poem entitled Robenson and Mahmut Bahar's poem entitled Robenson Crusoe, respectively. The aim here is to determine the nature, change and transformation of the exchange between a main text and the subtexts that are directly or indirectly derived from it, that are fed from it and that refer to it, and to try to understand the continuity of the connection of Turkish literature with global literature, although on a specific example, in the world which is increasingly shrinking through the means of communication nowadays. In this evaluation, Daniel Defoe’s Robenson Crusoe will be occasionally discussed with the mainland metaphor, and five texts that we have mentioned in Turkish literature will be discussed with the island metaphor.

Keywords
Global literature, Robinson Crusoe, Texts named Robenson in Turkish Literature, Abdülhak Hamit, Sait