RUBAİ BAĞLAMINDA ŞİİR VE FELSEFE
(POETRY AND PHILOSOPHY IN RUBAİ CONTEXT )

Yazar : Cafer Gariper    
Türü :
Baskı Yılı : Ocak-Haziran 2017
Sayı : 17
Sayfa : 105-116
    


Özet
ÖZ Bu bildiride şiirin felsefeye belki de en yakın duran nazım şekli olarak görünen rubai üzerinden felsefe-şiir ilişkisi tartışmaya açılacaktır. Ömer Hayyam, Mevlana, Ahmet Gazali, Azmizâde Haleti gibi ünlü rubai şairlerinin yanında Yahya Kemal, Nâzım Hikmet, Arif Nihat Asya gibi modern dönem şairlerinin kalem ürünlerinden hareketle rubaideki felsefî dünya algısı çözümlenmeye çalışılacaktır. Rubai şairinin felsefî dünya algısını şiirsel söylemin içerisinde kurmasının, çoğu kez geniş açılıma sahip bir düşünceyi dört mısrada ifade alanına taşımasının imkân ve şartları üzerinde durulacaktır. Kimi zaman edebiyat bilimciler tarafından şiir sanatının bünyesine uymadığı ileri sürülen sosyal, ideolojik veya felsefi düşüncenin rubaide şiirsel söyleme ne ölçüde evrilebildiği, duygu-düşünce diyalektiğinin sağlanıp sağlanamadığı problemi üzerinde yoğunlaşılmaya çalışılacaktır. Bir yandan da felsefî düşüncenin ve dünya algısının şiirsel söyleme kavuşturulmasının dilsel ve düşünsel arka planı araştırılacaktır.

Anahtar Kelimeler
Anahtar kelimeler: Felsefe, şiir, rubai, felsefi dünya algısı, şiirsel söylem.

Abstract
ABSTRACT In this paper, the relation between philosophy and poetry will be discussed over ruba’i which seems to be the closest form of poetry to philosophy. The phisophical worldview in ruba’i will be tried to analyse based on the works of modern poets like Yahya Kemal, Nâzım Hikmet, Arif Nihat Asya, besides famous ruba’i poets like Ömer Hayyam, Mevlana, Ahmet Gazali, Azmizâde Haleti. Ruba’i poets set up the philosophical worldview within poetic discourse, and often carry a thought that has wide openness to the field of expression in four line; the possibilities and conditions of this situation will be emphasized. To what extent social, ideological or philosophical idea which is sometimes argued by literary scholars on the ground that is not suitable for the art of poetry, can turn into poetic discourse in ruba’i, how can the dialectic of emotion and thought be ensured; these problems will be focused on. On the other hand, linguistic and intellectual background of uniting philosophical thougt and worldview with poetic discourse will be searched.

Keywords
Key words: Philosophy, poetry, ruba’i, philosophical worldview, poetic discourse.