BİR TÜRKİYE ALEGORİSİ OLARAK DİNEYRİ PAPAZI VE SAFİYE EROL’UN HAYATI
(DINEYRI PAPAZI AND THE LIFE STORY OF SAFIYE EROL AS AN ALLEGORY OF TURKIYE )

Yazar : Havva Yılmaz    
Türü :
Baskı Yılı : 2016
Sayı : 15
Sayfa : 162-179
    


Özet
Safiye Erol’un son romanı olan Dineyri Papazı, bir yandan genç bir kızın kendisinden yaşça büyük ve evli bir adamla yaşadığı aşkı anlatırken, bir yandan da kahramanın adım adım geçtiği manevi merhaleleri bir kemalat serüveni olarak okuyucuya aktarır. Genç kız, birbirine zıt görünen birçok kavramı mütemadiyen olumsuzlayarak halden hale geçer ve her türlü dikotominin ötesinde bir aşkınlığa ulaşır. Kahramanı, aynı zamanda beşeri aşktan ilahi aşka ulaştıran, Derrida’nın différance kavramıyla ifade ettiği türden bir sabitlenemezlik halidir. Bu çerçevede, tüm anlam kategorilerini müphemleştiren aşkın ve sezgisel bir etik öneren romanın çok katmanlı yapısı, söz konusu serüveni bir Türkiye alegorisi olarak da okumaya izin verir. Erol’un yazılarını kaleme aldığı dönemin en tartışmalı konuları olan, Türk modernleşmesinin temel karşıtlıklarına, Doğu-Batı, geleneksel-modern, dini-seküler, doğal olan-kültürel olan gibi ikilikler romanda aynı perspektifle ele alınmakta, gücünü ilahi kaynaktan alan aşkın bir tasavvurun bu sorunların çözümü olduğu ima edilmektedir.

Anahtar Kelimeler
Différance, aşk, kemalat, etik, modernleşme, müphemlik.

Abstract
Dineyri Papazı, which is the last novel of Safiye Erol, on the one hand tells a love story between a young girl and an old and married man, on the other hand describes stages of the maturation process of the hero. The girl, negates many concepts apparently in contrast, continuously changes the state, and achieves a transcendent position beyond any dichotomies. What moves the hero this position, which also means transformation of her love from a superficial point to the supreme form, is actually a kind of ambiguity like Derrida’s concept of différance. At this framework, the novel suggests a complicated ethical perspective based on transcendency and intuition. Its multilayer structure gives the opportunity to elaborate the whole process as an allegory of Turkiye. The novel implied that the solution of controversial problems of Turkiye, which also polemical issues in the period of Erol wrote, such as East-West, traditional-modern, profane-secular, natural-cultural, should be solved a transcendental ethic, which takes the power from a divine source.

Keywords
Différance, love, maturity, ethic, modernization, ambiguity.