BİR AŞK ÜÇGENİ: SAFİYE EROL’UN KADIKÖYÜ’NÜN ROMANI’NDA AŞK, ISTIRAP VE MODERNLEŞME
(A TRIANGLE OF LOVE: LOVE, SUFFERING, AND MODERNITY IN SAFIYE EROL’S THE NOVEL OF KADIKÖYÜ
)
Yazar
|
:
Çiğdem Buğdaycı
|
|
Türü |
:
|
Baskı Yılı |
:
2016
|
Sayı |
:
15
|
Sayfa |
:
100-119
|
|
Özet
Bu makale, edebiyat eleştirmenlerinin çoğu tarafından unutulmuş Safiye Erol’un erken dönem çalışması olan Kadıköyü’nün Romanı’ndaki aşk ve ıstırap kavramları arasındaki ilişkiden hareketle modern ve geleneksel olan arasındaki gerilimi tartışmaktadır. Aşk’ı Hristiyanlık, tasavvuf ve modernleşme arasındaki kesişme noktasına yerleştirerek, aşk kavramının erken Cumhuriyet döneminde ikircikli bir kavram olduğunu ve bu kavramın geçmişe, geleneklere ve modern olana karşı kafa karışıklığı içeren bir duruş sergilediğini iddia eder. Safiye Erol’un roman içerisinde çok sayıda aşk hikâyesini işleyiş biçiminin, aşk ile ıstırap kavramlarının önceki Osmanlı Müslüman kültüründen kalan tasavvufi miras ile olan ilişkisi üzerine bir çeşitlilik ve zenginlik sunduğu savunulmaktadır. Özellikle, romanda aşk’ın patolojik bir hâl olarak nitelendirilmesi ile aşk’ın akıldışı ve transandantal tarafının, modern dünya içerisinde kabul edilemez olarak kategorize edilmesinin, modernitenin yaratmış olduğu gerilime işaret etmek için kullanıldığına değinilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Aşk, ıstırap, rasyonel akıl, kimlik, tasavvuf, modernleşme, Safiye Erol.
Abstract
This article discusses the tension between modernity and tradition with reference to the relationship
between the concepts of love and suffering in an early Turkish novel, the Novel of Kadıköyü, written by Safiye Erol, who has been largely forgotten by literary critics. By situating love and suffering in the intersection of Christianity, Sufism, and modernization, it argues that love is an ambivalent concept in the life of the early republic, which represents the confused attitudes towards the past, traditions, and the modern. The way Safiye Erol depicts the numerous love stories in the novel displays a certain variety and richness that the concepts of love and suffering embody with regard to the Sufi heritage of the previous Ottoman Muslim culture. The occurrence of love as a pathological event, specifically, points to the tension created by modernity, which categorizes the irrational and the transcendental quality of love as an unacceptable sphere within the modern world.
Keywords
Love, suffering, rational mind, identity, Sufism, modernization, Safiye Erol.