RASİM ÖZDENÖREN’İN “HIŞIRTI” VE “GÖL” İSİMLİ ÖYKÜLERİNDE KADINLARIN ONTOLOJİK SORUNLARLA İMTİHANI: İNTİHAR
(SUICIDE: THE STRUGGLE OF WOMEN’S WITH ONTOLOGİAL PROBLEMS IN RASİM ÖZDENÖREN’S SHORT STORIES NAMED “HIŞIRTI” AND “GÖL”
)
Yazar
|
:
Ayhan Bulut
|
|
Türü |
:
|
Baskı Yılı |
:
2015
|
Sayı |
:
13
|
Sayfa |
:
77-89
|
|
Özet
Bu yazıda, Rasim Özdenören’in “Hışırtı” ve “Göl” isimli öykülerinde “intihar” olgusu, varoluşsal problem açısından incelenecektir. İntihar kavramı, dış dünyanın çelişkileri karşısında varoluş problemi yaşayan bireylerin kendilerini ve yaşamı anlamlandırmalarında psikoloji tutumu da açığa çıkaran önemli kavramlardır. Çünkü insan, yaradılış olarak hayatın sınırlı dairesinden çıkıp kendi varlığını genişleten tek varlıktır. Bunu, idrak yeteneğine borçludur. Dış dünyanın dayatmaları karşısında takınılan tutum, bireylerin idrak süzgecinden geçerek onların psikolojik durumunu derinden etkiler. Hızlı değişimin, değerler dünyası üzerinde meydana getirdiği tahribat nedeniyle kendine ve hayata karşı yabancılaşan bireylerin boşluk ve hiçlik duyguları içinde kıvranmaları, bireyleri yeni anlam arayışına iter. Bu bağlamda varoluşsal birçok sorun yabancılaşma kavramıyla birlikte yürür. Yabancılaşmaya bağlı olarak hiçlik/boşluk, yalnızlık/kaçış,
ölüm ve intihar gibi izlekler edebi eserlerin merkezine yerleşir. Rasim Özdenören, bu izleklerden hareket ederek dış dünyanın dayatmalarını bireylerin psikolojik yapısı üzerine inşa eder. Bu nedenle intihar olgusu, dış dünyaya karşı direnç geliştiremediği için çaresizlik içinde debelenen bireylerin psikolojik boyutunu, kadın kimliği etrafında ortaya koyar ve öykülerini hem sosyolojik hem de psikolojik boyuta taşır.
Anahtar Kelimeler
Rasim Özdenören, yabancılaşma, varoluş, psikoloji, değerler dünyası, intihar.
Abstract
In this study, it is aimed to examine the conceptual fact of cuicide in Rasim Özdenören’s short stories named “Hışırtı” and “ Göl”, in terms of existentialistic problem. The concept “suicide” is a crucial term that reveals also the psychological attitude of the individuals, who experience existence problems in the conflict of outer world, to make sense for themselves and their lives. Because is the only creature, as natüre, to expand his own eexistence by exceeding his life circle. He owes this to his perception gift. The
attitude shown against the insistances of the outer World affects their psychological circumstances deeply by passing through their perception filter. Because of the damage that rapid change causes on the value world, the individuals, who become strangers to each other and to the life, craving in emptiness and nullity feelings pushes them intosearching for new sense. In this context, several existentialistic problem go with the concept of alienation. The literary terms such as Nullity/Emptiness/Loneliness/Escape, death and suicide locate onto the heart of the work. Rasim Özdenören, by using these terms, builts external world’s enforcements over the individual’s psycharacter. Therefore, the concept of suicide acts out individual’s psychological situation as a female aspect in which they aren’t able to resis against outer World and struggle in hopeless/sociological and psychological aspects.
Keywords
Rasim Özdenören, alienation, existence, psychology, the value world , suicide.