SAİT FAİK’İN LÜZUMSUZ ADAM ADLI HİKÂYESİNDE İZLEKSEL KURGU
(THEMATIK FICTION IN SAİT FAİK’S NARRATIVE LÜZUMSUZ ADAM
)
Yazar
|
:
Adem Arslan
|
|
Türü |
:
|
Baskı Yılı |
:
2014
|
Sayı |
:
12
|
Sayfa |
:
185-195
|
|
Özet
Yaşadıklarını, şairane bir dille yazan bir yazar olan Sait Faik, Türk hikâyesi için önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilir. Hikâyeye ilk başladığında Sadri Ertem’in yolunu izleyerek gerçekçi hikâyeler yazarken daha sonra kendi çizgisini oluşturmuştur. Hikâyeciliğinin sonlarında ise kötümser bir hava takınarak hayatın anlamsız ve lüzumsuzluğu üzerinde durmuştur. Bu çalışmada, Sait Faik’in hikâyeciliği üzerinde durulmuştur. Özellikle onun hikâyeciliğinin ikinci döneminde yazmış olduğu Lüzumsuz Adam adlı hikâyesi çerçevesinde Sait Faik’in hikâyelerinde meydana gelen değişiklikler gösterilmeye çalışılmıştır.
Hikâyedeki kahraman anlatıcı, halk arasında konuşulan dil, kahramanın üzerinde az da olsa etkisi olan vaka, birkaç gün gibi kısa bir zaman, sınırları çizilmiş dar veya geniş mekân gibi unsurlar tek tek incelenmiştir. Bu unsurların yanı sıra şahıs unsurunu oluşturan halkın arasından seçilen kahramanlar, tematik ve karşı değerler olarak sınıflandırılmıştır. Lüzumsuz Adam adlı hikâyede izleksel kurgu olarak kişiler, kavramlar ve simgeler karşıt değerleriyle birlikte ayrı ayrı açıklanmıştır. Başkahraman Mansur Beyin kalabalık şehir hayatından korkması dolayısıyla yalnızlığı seçmesi ve bu durumun tüm hayatına bunalım şeklinde yansıması ele alınmıştır.
Anahtar Kelimeler
Hikâye, izleksel kurgu, kora şeması, mekân.
Abstract
Experiences, which is a poetic language as a writer Sait Faik, Turkish narrative is considered as an important turning point. When you first start the narrative by following the path of Sadri Ertem writing realistic narratives were then create their own line. Storytelling at the end of to assume an appearance a pessimistic focused on aspects of life meaningless and superfluous. In this study, Sait Faik focused on storytelling. Especially the second period of his storytelling which was written Lüzumsuz Adam story in the context of changes that have occurred in the story of Sait Faik have attempted to show. Elements such as the protagonist narrator, the language spoken among the people, the incident that had effect on the hero, a short period of time, criscrossed narrow or large space were studied one by one. Besides
these elements, protagonists selected from the public that constitutes the figure element, were classified as thematic and counter values. Characters, notions and symbols as thematic fiction were explained with their counter values separately in the narrative Lüzumsuz Adam. The fact that protagonist Mr. Mansur opted for solitude and that this reflected into his life as a depression was discussed.
Keywords
Narrative, thematic fiction, hierarchy chart, place.