Porto - Demo Blog 5

Yazar	: Ayşe Ulusoy Tunçel
Türü	:
Baskı Yılı	: 2012
Sayı	: 7
Sayfa	: 113-160

Özet
Ankara’da 1952-1956 yılları arasında sanatkârlığa hevesli bir grup liseli gencin çıkardığı bir sanat ve edebiyat dergisi olan Mavi, döneminde oluşturduğu tartışma ortamı ve ileri sürdüğü görüşlerle Türk edebiyatı tarihinde adından söz ettirmeyi başarmıştır. Mavi’nin kendinden sonraki edebî hareketleri şekillendirecek yeterliliği ve dergi etrafındaki toplanmanın bir hareket boyutuna ulaşıp ulaşmadığı günümüze değin farklı yorumlarla değerlendirilmiştir. Attilâ İlhan bir süredir çeşitli dergilerde açıkladığı ‘sosyal realizm’ tezinin esaslarını Mavi dergisinde de ortaya koymakta ve çoğu genç ve tecrübesiz olan Mavi yazarlarının da ‘sosyal realizm’i ve ‘imge’yi öne çıkaran bir sanat anlayışını benimsemelerini istemektedir. Attilâ İlhan, Mavi dergisindeki yazılarında kırk kuşağı toplumcu şairlerini kendi deyimiyle aktif gerçekçileri, Garipçileri, Fazıl Hüsnü, Cahit Sıtkı, Cahit Külebi, Behçet Necatigil gibi edebî şöhretleri eleştirmektedir. Gelen tepkiler üzerine gençler bir süre sonra Attilâ İlhan’la ve ‘sosyal realizm’le alâkaları olmadığını bir yazıyla ilan ederler; fakat edebiyatın yaşayan şöhretleriyle hesaplaşma hareketini devam ettirirler. Mavi dergisinde düz yazı ve hikâye alanında öne çıkan yazarlar Güner Sümer, Ferit Edgü, Demir Özlü, Orhan Duru ve Muzaffer Erdost’tur. Derginin şairleri ise Ahmet Oktay, Yılmaz Gruda, Bekir Çiftçi, Ülkü Arman ve Asaf Çiyiltepe’dir. Bu ediplerden bir kısmı Mavi’den sonra başka oluşumlar içinde yer almış, bir kısmı ise Bekir Çiftçi, Ülkü Arman gibi sonradan şiiri bırakmıştır. Maviciler, dergide yer alan metinlerde toplumculukla romantikliği bağdaştırmaya çalışmışlardır.

Anahtar Kelimeler
Sosyal realizm, toplumsal gerçekçilik, Hisar dergisi, Garip Hareketi, İkinci Yeni Hareketi, edebiyat dergiciliği.

Abstract
Mavi, the art and literature journal published by a group of high school teenagers eager to artistry between 1952-1956 in Ankara succeeded to make an indelible impression in Turkish Literature history with the platform and its asserted opinions. Various arguments and opinions recently have been expressed on the sufficiency of Mavi in terms of shaping further literal currents and whether the grouping around the journal reached the sizes of such a current. Mavi journal, which, at the very beginning, as the name reflects, , was a realist journal committed to Anatolian geography and humanity, far from politics and material objectives, lately slipped toward social realism with the contribution of writings sent to the journal by Attilâ İlhan, no more than approximately two years after initial publication. Attilâ İlhan set forth in the Mavi journal the principles of the ‘social realism’ thesis revealed in many other journals for a while, and required many young and naïve Mavi authors to adopt an artistic comprehension highlighting ‘social realism’ and ‘image’. Attilâ İlhan, in his writings published in Mavi journal, criticized the socialist poets of many generations, with his own expression, the active realists, and literal celebrities such as Garipçiler, Fazıl Hüsnü, Cahit Sıtkı, Cahit Külebi and Behçet Necatigil. Upon the reactions received the teenagers after a time declared that they were not related with Atillâ İlhan or ‘social realism’ but they continued the movement of challenging the living celebrities of literature. The writers highlighted in Mavi with prose and story were Güner Sümer, Ferit Edgü, Demir Özlü, Orhan Duru and Muzaffer Erdost. The poets of the journal were Ahmet Oktay, Yılmaz Gruda, Bekir Çiftçi, Ülkü Arman and Asaf Çiyiltepe. A part of those litterateurs were included in other formations after Mavi and another part including Bekir Çiftçi and Ülkü Arman abandoned poetry. Mavi’s writers tried to associate ‘romanticism’ with ‘socialism’ in the articles published in journal.

Keywords
Social Realism, social reality, Hisar, Garip current, İkinci Yeni current, litterary publication.