Tanzimat sonrası Batılı bir tür olarak romanın Türk edebiyatına dâhil olmasıyla birlikte kaleme alınan ilk Osmanlı romanları, sadece bir edebî metin değil aynı zamanda dinî-kültürel, siyasi ve ahlaki kırılmaların anlatı düzleminde temsil bulduğu ideolojik bir alan olarak değerlendirilmeye açıktır. Bu çalışmada örneklem eserler üzerinden gayrimüslim kadın karakterlerin “aşk nesnesi” olarak kurgulanış biçiminin toplumsal “öteki” bilinci ve ulusal alegori kavramları merkezinde incelenmesi hedeflenmiştir. Osmanlı toplumunun Batılılaşma sürecinde yaşadığı kültürel ve epistemolojik dönüşümün dönem romanlarında, özellikle gayrimüslim kadın temsilleri üzerinden nasıl yeniden üretildiği sorusu incelenmiştir. Bu kapsamda Ahmet Midhat’ın Felâtun Bey ile Râkım Efendi, Nabizade Nâzım’ın Zehra ve Hüseyin Cahit Yalçın’ın Hayal İçinde adlı romanlarındaki gayrimüslim kadın figürleri, daha önce ifade edilen bakış açısı çerçevesinde karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Yozefino, Polini, Urani ve İzmaro gibi Müslüman olmayan karakterlerin yalnızca bireysel aşk nesneleri olmadığı; Batının maddi, seküler ve cinsel özgürlük temelli kültürel kodlarını simgeleyen alegorik yapılar olarak kurgulandığı ileri sürülmüştür. Bu temsiller aracılığıyla, Müslüman erkek özne kimliğinin yeniden inşa edildiği; aile kurumu ve gayrimüslim kadın imgesi üzerinden Batı karşısında bir ahlaki sınır üretildiği sonucuna ulaşılmıştır.