Abstract


İHSAN DENİZ’İN DUT AĞACI İSİMLİ ŞİİR KİTABINDA DİL SAPMALARI

Edebî dilin alt kategorilerinden birini oluşturan şiir dili, hem günlük hem de bilimsel dilden farklılık arz eder. Onu, hem günlük hem de bilimsel dil kullanımından ayıran belirgin niteliklerden biri dil sapmasıdır. Standart dildeki kuralların dışına çıkan kullanımların tamamı dil sapmasını meydana getirir. Şiirin üst dil olarak kabul edilmesinde, dilsel sapmanın önemli düzeyde etkisi söz konusudur. Standart dilin katı kurallarına tepki gösteren şairler, dil üzerinde yaptıkları değişikliklerle estetik endişelerini giderme ve söylediklerini etkili kılma çabasında bulunurlar. Kendi içinde yazımsal, sözcüksel, sessel, anlamsal, dil bilgisel, tarihsel, lehçesel, kesimsel ve ödünç metinlere müdahale olmak üzere dokuz sınıfta incelenebilecek olan dilsel sapmalar, özellikle Türk şiirinin son dönemlerinde varlığını görünür hâle getirir. 1980’li yıllarda yayımladığı şiir kitaplarıyla adından söz ettirmeyi başaran İhsan Deniz, dilsel sapmalardan istifade eden sanatçılardan en dikkat çekici olanlardan biridir. Tüm şiirlerini Dut Ağacı isimli kitapta toplayan Deniz, bu eserinde tarihsel sapma hariç diğer sapma türlerine uygun örnekler kullanır. Bundan dolayı şairin şiirlerindeki dilsel sapmalar, sekiz başlık altında incelenmiştir. Çalışmada, bu sınıflandırmadan önce dil sapmaları hakkında teorik bilgi verilmiştir. Şairin 1980-2015 yılları arasında yazmış olduğu şiirlerini topladığı Dut Ağacı adlı eseri, çalışma için örneklem olarak seçilmiştir.



Keywords
Dil sapması, sapma çeşitleri, şiir dili, İhsan Deniz, Dut Ağacı.
Kaynakça