Abstract
ANLATININ SÖYLEMİ IŞIĞINDA BİR “YEDİ KOCALI HÜRMÜZ” KARŞILAŞTIRMASI
Anlatıbilim çeşitli dallara uygulanabilirliği nedeniyle birçok çalışmaya olanak sağlamaktadır. Tiyatro ve sinema eserlerinde bu alanda çalışmalar yapılmaktadır. Anlatıbilim çalışmalarında ilk olarak Roland Barthes, anlatıların evrenselliğini aktararak yapısal açıdan çözümlemesini yapmıştır. Gérard Genette’in Todorov ile Poetique dergisini kurmasıyla bu çalışmalar devam etmiştir. Gérard Genette “Anlatının Söylemi” çalışmasıyla tanınmıştır. Anlatının söylemini temelde “Düzen”, “Süre”, “Sıklık”, “Kip” ve “Ses” olmak üzere beş başlığa ayırmıştır. “Düzen”, “Süre” ve “Sıklık” anlatı ile zaman ilişkisini anlatan kavramlardır. “Kip”, anlatı temsilini, “Ses” ise anlatı durumunu anlatmaktadır.
Yedi Kocalı Hürmüz, ilk önce senaryo biçiminde yazılıp filme çekilmiş, ardından tiyatro yapıtı olarak kaleme alınmıştır. 1963 yılında Yılmaz Atadeniz, 1971 yılında Atıf Yılmaz, 2009 yılında ise Ezel Akay tarafından beyaz perdeye aktarılmıştır. Çalışmamızda Gérard Genette’in “Anlatının Söylemi” çalışmasından yararlanarak Yedi Kocalı Hürmüz tiyatro yapıtı ile filmlerinin anlatıbilimsel açıdan karşılaştırması yapılmıştır.
Keywords
“Yedi Kocalı Hürmüz”, “Anlatının Söylemi”, Gérard Genette, Sadık Şendil, Atıf Yılmaz, Ezel Akay.