Abstract
ARTHUR RIMBAUD’UN “SESLİLER” ŞİİRİNDE DUYULAR VE YARATICI BİLİNÇ
Bu çalışmada, Fransız şair Arthur Rimbaud’un “Sesliler” adlı şiirini duyulardan hareketle okuma denemesinin gerçekleştirilmesi amaçlandığı için fenomenolojik algılamadan sinestetik algılamaya bilişsel biçembilim çerçevesinde oluşturulacak bir yaklaşımın sınırları çizilmiştir. Sinestezi, duyular arasında ve duyular aracılığıyla algılamanın gerçekleşmesi olduğu kadar, değişen bilinç durumlarına etkisiyle duyuları aşan bir fenomen olarak da ele alınmıştır.
Fenomenolojide bilince farklı bir açıdan yaklaşılması, çözümleme aşamasında şairin bilincini oluşturan ve etkileyen unsurların dikkate alınmasını gerektirmiştir. Şairin değişen bilinç durumları, çelişen ruh halleri, fiziksel ve tinsel evren arasındaki gelgitlerinin dile yansımaları ve bilişsel açıdan farklılığı ise bir yöntem olarak bilişsel biçembilimden yararlanılmasını uygun kılmış, şairin bilişsel süreçlere nasıl müdahalede bulunduğuna dair önemli ipuçları sunmuştur.
Şekil-zemin ilişkisi fenomenolojik, sinestetik ve bilişsel bağlamda değerlendirilmiş; şiir söz konusu olduğunda bu ilişkinin nasıl bir alanda açığa çıktığı ve yorumlandığına dikkat çekilmiştir.
Sonuç olarak, bir şiirin duyulardan hareketle ve duyular aracılığıyla çözümlenebileceği gösterilmiş ancak duyular ve duyular arası ilişkilerin hem bilinç hem de duygudurumlarıyla bağlantılı olarak dile etki ettiği gözlemlenmiştir.
Keywords
Duyular, edebi sinestezi, fenomenolojik algılama, bilişsel yazın/biçembilim, şekil-zemin ilişkisi, duygudurum.