Abstract
UYKULARIN DOĞUSU'NDA ÇEMBERSEL FORM: HASAN ALİ TOPTAŞ
Batı’da yansıtmacı/mimetik roman anlayışı, 20. yüzyıldan itibaren yerini modernist ve postmodernist romanlara bırakır. İçeriğin öykülendiği, okurda merak uyandıran romanlardan ziyade yalnızlık ve yabancılaşmanın ele alındığı metinler yazılmaya başlanır. Kendi oluşum sürecini aktaran, metnin kurulmuş bir yapı olduğunu vurgulayan, ironinin öne çıktığı bu anlatılarda üstkurmaca ve metinlerarasılık iki temel kurgu unsuru olarak öne çıkar. Türk Edebiyatında 1970’li yıllardan itibaren modernist ve postmodernist metinlerin yazıldığı görülür. Edebiyatımıza 1990’lı yıllarda dâhil olan Hasan Ali Toptaş, romanlarındaki biçim ve içerik unsurları bakımından postmodernist bir yazar olarak kabul edilir. Uykuların Doğusu üstkurmaca ve metinlerarasılığın yoğun olarak kullanıldığı bir romandır. Başladığı cümleye geri dönen romanın yapısı, çembersel formda, dışta çerçeve bir metin ve onun içerisinde yer alan metin halkalarıyla düzenlenmiştir. Üstkurmaca düzlemindeki çerçeve hikâye birçok yerde iç hikâyelerle kesişmektedir. Açık ve örtük biçimde yapılan anıştırmalar ile metnin kurgu evreni zenginleştirilmiştir.
Keywords
Postmodernizm, Hasan Ali Toptaş, Çembersel, Uykuların Doğusu