Abstract
ÜÇ İZMİRLİ YAZARIN ÜÇ GÜNCEL ROMANINDAN İZMİR'E VE İZMİR YANGININA BAKIŞ
Bir şehrin tarihini, kültürünü, mimari yapısını değerlendirirken, bu öğelere bir de edebî eserler üzerinden bakmak, o şehirle ilgili farklı bakış açılarının, farklı dikkatlerin ortaya konulmasına bir ölçüde katkıda bulunabilir. Şimdiye kadar yerli ve yabancı kaynaklı çeşitli araştırmalara konu olmuş İzmir yangını olayı, hem İzmir şehir tarihi hem de Türk Milli Mücadele tarihi açısından önemli bir yere sahiptir. İzmir’in kurtuluşundan dört gün sonra, 13 Eylül 1922’de başlayan ve iki buçuk gün devam eden İzmir yangını, şehre maddi ve manevi boyutta birçok olumsuzluklar getirmiştir. Tarihimiz açısından böylesine önemli bir olay, bazı İzmirli yazarlar aracılığıyla günümüz edebiyatında da akislerini bulmuştur. Bu yansımaların izleri, bu makale çerçevesinde ele alınan üç İzmirli yazarın bakış açısı üzerinden ana hatlarıyla vurgulanmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda, ele alınan romanlardan ilki, Efe Moral’ın 2014 yılında yayımladığı Dido: Bir İzmir Romanı adlı eseri, ikincisi Mehmet Coral’ın 2003’de yayımlanan İzmir: 13 Eylül 1922 başlıklı romanı, sonuncusu ise Ferda Bozoklar Ardalı’nın 2011’de yayımladığı Eleni’nin Kızı Halime adlı romanıdır. Ayrıca olayların geçtiği tarihsel süreç içinde İzmir’in değişen görünüşleri romanlara yansıyan yönleriyle vurgulanmıştır. Diğer yandan, yangın öncesi ve yangın sonrası İzmir’in genel görünüşü, sosyal, kültürel ve mimari dokusu gibi unsurlar, eserlerde dikkat çekilen yönleriyle değerlendirilmeye çalışılmıştır. Dolayısıyla, İzmir’e ve İzmir yangınına bir de edebî eserlerin gözüyle bakmanın, getirdiği yeni ve farklı bakış açılarıyla şehir tarihi üzerinde yapılan çalışmalara küçük de olsa bir katkı sağlaması amaçlanmaktadır.
Keywords
İzmir, İzmir yangını, şehir, tarihî roman.