Abstract
AHMET ÜMİT’İN PATASANA ROMANININ KURMACA DÜNYASI
Günümüz Türk edebiyatında polisiye roman türünün dikkate değer temsilcilerinden biri olan Ahmet Ümit’in 2000 yılında yayımlanan romanı Patasana, suçu ve insanlığın suça eğilimini polisiye kurgu içerisinde yansıtır. Adını kitapta hikâyesine yer verilen Hititli saray başyazmanı Patasana’dan alan roman, iç içe geçmiş vaka halkalarından oluşan farklı bir kurguya sahiptir. Çerçeve vazifesi gören ilk metin, 1990’lı yılların sonunda Gaziantep yakınlarında bulunan antik Hitit kentindeki kazı çalışmaları sırasında sır dolu olayların yaşandığı altı günü anlatır. Çekirdek vakayı yansıtan diğer metin ise MÖ 700’lü yılların başında aynı yörede yaşayan Hititli saray başyazmanı Patasana’nın kişisel hikâyesini ve bu hikâyenin çevresinde Hitit kentinin Asurlularca yok ediliş sürecini gözler önüne sürer. Her iki metinde de suçun/cinayetin ve suçlunun/katilin merkeze alındığı roman, aynı zamanda roman kişilerinin psikolojisine de odaklanan anlatımıyla, işlenen suçun/cinayetin çevresinde insanı tüm yönleriyle yansıtma çabasıyla ve beklenmedik sonuyla polisiye roman yazınında ayrı bir yere sahiptir. Patasana, suçu ve suça eğilimi merkeze alırken suçun işlendiği topluma ve coğrafyaya da dokunan bir romandır. Bu yazıda Patasana’nın kurmaca dünyasının incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın giriş bölümünde, roman ve kurmaca dünya ilişkisi, polisiye roman kavramı, polisiye romanın genel özellikleri, dünya ve Türk edebiyatındaki yeri üzerine bilgi verilecek; ardından Patasana bu bilgiler ışığında analiz edilerek romanın kurmaca dünyası üzerinde durulacaktır.
Keywords
Roman, Kurmaca Dünya, Kurgu, Polisiye Roman, Ahmet Ümit, Patasana.