Abstract
YAHYA KEMAL’İN KENDİ GÖK KUBBEMİZ ADLI KİTABINDA YER ALAN ŞİİRLERİNDE ÖLÜM ALGISI
Bu çalışmada Yahya Kemal’in Kendi Gök Kubbemiz adlı eserinde yer alan ölüm algısı irdelenmiştir. Yaşamın bir gerçeği olan ölüm, Türk edebiyatında her dönem üzerine tartışılan, düşünülen, şiirler yazılan bir konudur. Gerek İslamiyet öncesi Türk edebiyatında gerekse İslamiyet sonrasında ve Tanzimat’tan günümüze kadar geçen zamanda şairler ölüm karşısında duygularını, düşüncelerini açıklamışlardır. Çağların, kültürlerin, coğrafyaların değişmesiyle birlikte ölüme yaklaşımda da farklı bakış açıları ortaya çıkmıştır. Edebiyat tarihine bakıldığında her dönemin kendi ölüm algısının olduğu görülecektir. Türk tarihinin, başta savaşlar olmak üzere siyasal, sosyal, kültürel değişimlerin görüldüğü en kritik dönemlerinden birinde yaşayan Yahya Kemal de, ölüme karşı duyarsız kalamamıştır. Bu bağlamda Doğu ve Batı kültürlerinin etkisi altında ölüme eserlerinde fazlasıyla yer vermiştir. Yapıtlarında ölüme tek bir bakış açısıyla yaklaşmayan Yahya Kemal, kimi şiirlerinde ölümü bir yok oluş olarak görürken kimi şiirlerinde ise öte dünyaya ya da bir bilinmeze gidiş olarak algılar. Özellikle Paris dönüşü yazdığı şiirlerinde ölüme maddi açıdan yaklaşırken ömrünün sonuna doğru dinsel bir bakış açısına kayar. Ölümü yokluk olarak ele aldığı şiirlerinde kalıcılığı sanat ve geride bıraktığı vatanla sembolize eder. Bu makalenin asıl kaynağı durumunda olan Kendi Gök Kubbemiz, Yahya Kemal’in sağlığında planlanmasına karşın kendisinin ölümünden sonra basılabilmiştir. Yahya Kemal bu kitabında ölüm temasının dışında aşk, tarih, sonsuzluk, deniz ve İstanbul üzerinde de durmuştur.
Keywords
Yahya Kemal, Ölüm, Yaşam, Öte dünya.