Abstract
SAFİYE EROL’UN DİNEYRİ PAPAZI ADLI ROMANINDA NARSİSİSTİK KİŞİLİK ÇÖZÜMLEMESİ
Safiye Erol’un son romanı olan Dineyri Papazı’nın konusunun genel niteliği aşk olup mahiyeti ise İkinci Dünya Savaşı’nın yaşandığı yıllarda İstanbul’da Gülbün adlı genç bir kızın evli ve kendinden yaşça büyük Mehmet Ayhan Cimşidoğlu adlı zengin bir adama duyduğu derin / yasak aşktır. Bu makale, Mehmet Ayhan adlı karakterin psikanaliz ekol içerisinde özel bir inceleme alanı olan narsisizm üzerinden incelenmesine dayanmaktadır. Kendi oluşunun, sırrının ve aşkının içinde kaybolarak bir kemalât sürecinden geçen Gülbün’ün bu ruhsal derinliğine karşılık Ayhan’ın büyüklenmeci kendilik olarak görünen psikolojik durumu eser içerisinde ciddi bir karşıtlığı ve çatışmayı doğurmuştur.
Söz konusu çalışmada, Ayhan'ın narsisizmi normal narsisizmden ziyade patolojik narsisizmin bir türü olan nevrotik bir tipte değerlendirilmektedir. Narsisizmin aynalama sürecinde ortaya çıktığı, kişilik ve benlik saygısı açısından önemli olduğu göz önünde bulundurulduğunda Ayhan'da gözlemlenen yüksek düzeydeki narsisizmin onun aile ve çocukluk süreçleri ile ilişkisi olduğu varsayımı kuvvetlidir. Otto Kernberg’in ciddi patolojik narsisizm türü olarak kabul ettiği bu tarz kişiliklerin; dış hayranlık ve takdire aşırı bağımlılık, devamlı olarak parlaklık, zenginlik, güç ve güzellik uğrunda doyum sağlama arayışı, empati yoksunluğu gibi karakteristik patolojik özelliklerinin birçoğunun Ayhan’da görüldüğü dikkat çekmektedir. Bu çalışmanın amacı psikanaliz sahada narsisizm üzerine yapılan çalışmalar merkeze alınarak Gülbün’ün içine düştüğü psikozların temel nedeninin Ayhan’ın psikolojisiyle alakalı olduğunu
gösterebilmek ve böylelikle romanın derin planına daha iyi nüfuz edebilmektir.
Keywords
Safiye Erol, Dineyri Papazı, narsisizm, psikanalitik kuram, metin incelemesi.