Abstract
BİR AŞK ÜÇGENİ: SAFİYE EROL’UN KADIKÖYÜ’NÜN ROMANI’NDA AŞK, ISTIRAP VE MODERNLEŞME
Bu makale, edebiyat eleştirmenlerinin çoğu tarafından unutulmuş Safiye Erol’un erken dönem çalışması olan Kadıköyü’nün Romanı’ndaki aşk ve ıstırap kavramları arasındaki ilişkiden hareketle modern ve geleneksel olan arasındaki gerilimi tartışmaktadır. Aşk’ı Hristiyanlık, tasavvuf ve modernleşme arasındaki kesişme noktasına yerleştirerek, aşk kavramının erken Cumhuriyet döneminde ikircikli bir kavram olduğunu ve bu kavramın geçmişe, geleneklere ve modern olana karşı kafa karışıklığı içeren bir duruş sergilediğini iddia eder. Safiye Erol’un roman içerisinde çok sayıda aşk hikâyesini işleyiş biçiminin, aşk ile ıstırap kavramlarının önceki Osmanlı Müslüman kültüründen kalan tasavvufi miras ile olan ilişkisi üzerine bir çeşitlilik ve zenginlik sunduğu savunulmaktadır. Özellikle, romanda aşk’ın patolojik bir hâl olarak nitelendirilmesi ile aşk’ın akıldışı ve transandantal tarafının, modern dünya içerisinde kabul edilemez olarak kategorize edilmesinin, modernitenin yaratmış olduğu gerilime işaret etmek için kullanıldığına değinilmiştir.
Keywords
Aşk, ıstırap, rasyonel akıl, kimlik, tasavvuf, modernleşme, Safiye Erol.