Abstract
‘PARÇA’CIĞIN ‘BÜTÜN’E HASRETİ: NECİP FAZIL’IN ŞİİRİNDE ZAMAN
Matematiksel olarak hayatın her alanında tanzim işlevi gören zaman, metafizik veya felsefî bir alana taşındığında halli zor bir muamma haline gelebilmektedir. Bu sebepledir ki dinler veya felsefî disiplinler, zaman konusuna eğilmiş, farklı açılardan yaklaşımlar geliştirmişlerdir. Edebiyat, elbette bu gerçeğe kayıtsız kalmamış, yazar ve şairler de zamanı bir mesele olarak metinlerinde işlemişlerdir.
Türk edebiyatı bir konu veya mesele olarak zamanın işlenmesi yönüyle zengin örnekleri barındırır. Klasik edebiyatımızda daha çok İslamî perspektifin tayin ettiği zeminde ele alınan ve metinlerde işlenen zaman, Tanzimat yıllarından itibaren, bu bakış açısına ilave olarak, felsefî bir mesele şeklinde edebiyatımıza girer. Necip Fazıl, zamanı hem klasik edebiyatın referansları etrafında hem felsefî bir bağlamda ele almasıyla Türk edebiyatında öne çıkar.
‘Her cins kafanın’ bir çile olarak yaşayacağı zaman, Necip Fazıl’ın zihnini çokça meşgul eder. Şair, birçok şiirinde doğrudan, bazı şiirlerinde ise dolaylı olarak zamanı bir mesele şeklinde işler. Sadece şiirlerine değil, mensur eserlerinde de konunun aynı ehemmiyetle ele alındığına şahit oluruz.
Bu çalışmada, Necip Fazıl’ın gerek tasavvufî bağlamda gerek felsefî bir mesele olarak zaman hakkında
düşünceleri ve bu düşüncelerin şiirlerinde yer alış biçimi incelenecek; ondaki zaman fikrinin kaynakları tespit edilmeye çalışılarak konu hakkında tahlilde bulunulacaktır.
Keywords
Necip Fazıl Kısakürek, zaman, ibn’l- vakt, tasavvuf ve zaman, dureé.