SEZAİ KARAKOÇ’UN “MASAL” ŞİİRİNİN ARKETİPSEL SEMBOLİZM YÖNTEMİYLE ÇÖZÜMLENMESİ
(SEZAİ KARAKOÇ’UN “MASAL” ŞİİRİNİN ARKETİPSEL SEMBOLİZM YÖNTEMİYLE ÇÖZÜMLENMESİ )

Yazar : Ferhat Özmen    
Türü :
Baskı Yılı : 13
Sayı : 25
Sayfa : 253-272
    


Özet

Abstract The mutual heritage of humanity is carried/transferred to the future with symbols in fictional texts. The focal points of symbols are considered as archetypes and themes. Archetypes can be analyzed symbolically in narratives that are intertwined with “separation-maturation-return” formula, which was called by Joseph Campbell as “mono-mythos”, originating from rituals and mythos. The poem of Sezai Karakoç “Masal” is a fictional text in which the narration aspect comes to the forefront. The expressions used in the text and the emotion that dominates the entire text lead the reader to the fictitious world of narration. The meaningful journey in this world is performed by analyzing the language of the archetypes in the text. The “deceitful shadow”, “supreme individual”, “belly of the whale”, “anima”, and “phase” archetypes take part throughout the adventure, woven with symbolic values in this fiction. It was found in the poem “Masal” that the common tendency of humanity to create texts is proven by applying archetypal symbolism to fictitious texts. Humans create common texts as an indicator of conscious change-transformation with a cumulative reflection of centuries. It is seen after analyzing the archetypes that are reflected in the fictitious texts that humanity creates texts by using symbols of the collective unconscious, and the hidden meanings behind the texts are revealed.



Anahtar Kelimeler
Sezai Karakoç, “masal” (i.e. fairy tale), archetype, shadow, supreme individual.

Abstract

Öz Kurgusal metinlerde insanlığın ortak mirası, semboller vasıtasıyla geleceğe taşınır/aktarılır. Sembollerin açar noktaları arketipler ve izlekler olarak değerlendirilir. Arketipler; Joseph Campbell’in “mono-mitos” şeklinde isimlendirdiği, menşei ritüel ve mitoslardan kaynaklanan “ayrılma-erginlenme-dönüş” formülü ile iç içe geçmiş anlatılarda sembolik bir şekilde çözümlenebilir. Sezai Karakoç’un “Masal” adlı şiiri, tahkiyeli anlatımın öne çıktığı kurgusal bir metindir. Söz konusu metinde kullanılan ifadeler ve metnin bütününe hâkim olan duygu, okuyucuyu tahkiyenin fictif dünyasına götürür. Bu dünyada anlamlı yolculuk metinde yer alan arketiplerin dilinin çözümlenmesiyle gerçekleştirilir. “Hilebaz gölge”, “yüce birey”, “balinanın karnı”, “anima”, “aşama” arketipleri kurgu içerisinde sembol değerlerle örülü bir şekilde serüven boyunca rol alır. “Masal” şiirinde görüldü ki arketipsel sembolizmin kurgusal metinlere uygulanmasıyla, insanoğlunun metin yaratmadaki müşterek eğilimi kanıtlanır. İnsan, yüzyılların birikimsel bir yansımasıyla bilinçli bir değişim-dönüşüm göstergesi olarak ortak metin yaratır. Kurgusal metinlere yansıyan arketiplerin çözümlenmesinden sonra insanlığın hem kolektif bilinçdışına ait sembolleri kullanarak metin yarattığı görülür hem de metinlerin arkasında yatan gizil anlamlar gün yüzüne çıkarılır.



Keywords
Sezai Karakoç, masal, arketip, gölge, yüce birey.