Abstract


SERDENGEÇTİ DERGİSİ’NDE MİZAH
Toplumsal hayatta insanların kişi ya da olayları eleştirme ihtiyacından doğan mizah, gülme olgusu üzerine inşa edilmesine rağmen; toplumsal vicdan tarafından üretilen bir savunma mekanizması rolünü de üstlenmektedir. Hakikati kabul edilebilir hale getirme gibi bir özelliğe sahip olan mizah, Türk basın tarihinde sıkça kullanılmıştır. Başlangıcından bugüne Marksist bir bakış açısıyla gelişen mizahi yayıncılıkta sağın sesi olma özelliğini taşıyan mizahi gazete/dergi sayısı azdır. Yayınlandığı dönem itibariyle (1947-1962) Türkiye’de söylen(e)meyen birçok gerçeği adeta haykıran Serdengeçti Dergisi, hem içeriği hem de her sayısında müstakil bir yer bulan ‘Gülünç Hakikatler’ başlıklı mizah bölümü ile incelenmeye değer bir yayın olma özelliği taşımaktadır. Bu çalışmada 1947-1962 yılları arasında ancak 33 sayı yayınlanabilen Serdengeçti Dergisi’nin tek parti ve çok partili hayata geçiş dönemi (1947-1950 CHP iktidarı), 10 yıllık Demokrat Parti dönemi ve 27 Mayıs 1960 darbesi sonucu kurulan Milli Birlik Hükümeti ve sonrasında iktidara gelen CHP-AP Koalisyonu döneminde ortaya koyduğu mizah anlayışı analiz edilmektedir. Farklı iktidarlar dönemindeki mizahi yayıncılık anlayışının sonuçları ifade özgürlüğü ve yayıncılık ahlakı/etiği bağlamında değerlendirilmiştir. Serdengeçti Dergisi’nde yer verilen mizahi yazılara ilişkin araştırmada, nitel içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Betimleyici bir çalışma özelliği taşıyan araştırma kapsamında ilgili dergi sayıları incelenerek mizahi dil ele alınmış ve örnekler üzerinden mizah vurgusu tartışılmıştır.

Keywords
Mizah, Türk Mizahı, Serdengeçti Dergisi, Gülünç Hakikatler
Kaynakça