SOSYAL VE SİYASİ DEĞİŞMELER AÇISINDAN PEYAMİ SAFA'NIN MAHŞER ROMANI
(ANALYSIS OF PEYAMİ SAFA'S NOVEL "MAHŞER (ARMAGEDDON)" FROM A SOCIAL AND POLITICAL CHANGE PERSPECTIVE )

Yazar : Arif Yılmaz    
Türü :
Baskı Yılı : 2010
Sayı : 3
Sayfa : 39-57
    


Özet
Peyami Safa'nın Mahşer adlı romanı, Mondros Mütarekesi'nin imzalanmasından sonraki altı aylık dönemi konu edinir. Ayrıca eser içerisinde geri dönüşlerle Birinci Dünya Savaşı yıllarına ait sosyal ve siyası olayların önemli bir bölümünün konuya dahil edildiği de bilinmektedir. Edebi eser incelemelerinde metin dışı ögelere başvurmak son zamanlarda terk edilmeye çalışılan bir yöntem olmakla birlikte, bazen edebiyat eserlerini sadece kendisiyle açıklamaya çalışmak mümkün olmayabilir. Mahşer romanını da açımlamak için eserin fonunu oluşturan sosyal ve siyası olaylar ile bu olayların edebı esere yansıma biçiminin belirlenmesi gerekmektedir. Bu çalışmamızdaki amacımız, tarihi gerçeklikle, yazarın edebi metne aldığı tarihi olayların kesişen bölümlerini tespit etmek, Peyami Safa'nın tarihı roman anlayışının bilgi ve belgelere olan yakınlığını ortaya koymaktır. Belli bir tarihi kesiti, bir edebı metin yazarının bakış açısıyla, edebi metne dahil olduğu şekliyle yorumlamak, böylelikle tarihçinin edebi metinlere olan ilgisini artırmaya çalışmak da yazının amaçlarından bir diğeridir.

Anahtar Kelimeler
Peyami Safa, Mahşer, roman, tarih, Mondros Mütarekesi.

Abstract
Peyami Safa's novel Mahşer (Armageddon) covers a period of six months Jollowing the signing of the Moudros armistice treaty. ln addition, it is alsa known that a significant part of tlıe social and political events that took place during the First World War was covered in the work through back and Jorth movements within the story. Although literary review with extra-textual elements is a method being abandoned recently, sometimes it is not possible ta explain literary works without reference ta outside sources. The way social and political events are refiected in the literary work needs ta be identified in order ta fully understand it. The aim of this study is ta identify tlıe sections where lıistorical reality intersects with historical events that the author mentions in the novel and underline Peyami Safa's adherence ta historical documents as part of his understanding of historical novels. Another goal of the study is ta assess a certaiıı historical cross-section with the perspective of the author ofa literary work just as it is included in the work and thus fostering historians' interest towards literary works.

Keywords
Peyami Safa, Mahşer (Armageddon), Moudros Armistice.