BİR ADA HİKÂYESİ’NDE TARİH, KİMLİK, BELLEK
(HISTORY, IDENTITY AND MEMORY IN AN ISLAND STORY )

Yazar : Alev Onder    
Türü :
Baskı Yılı : 2017
Sayı : 18
Sayfa : 156-176
    


Özet
Yaşar Kemal, Bir Ada Hikâyesi başlıklı dörtlemede Anadolu coğrafyasında farklı etnik ve dinî kimliğe sahip insanların Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra yaşadıkları dramı şiirsel bir anlatımla yansıtır. Dörtlemenin ilk kitabı, Fırat Suyu Kan Akıyor Baksana, savaş sonrasında yaşadıkları travmaların üstesinden gelerek öz kimliğini yeniden inşa etmeye çalışan insanların çabasını anlatmaktadır. Hıristiyan Rum Vasili ile Müslüman Türk Yüzbaşı Poyraz Musa’nın sığındıkları adada kendi ben’leri, ötekiler ve doğa ile ilişkileri dile getirilmektedir. Yaşar Kemal, mübadele sonrasında Karınca (Mirmingi) adasında yaşananları dile getirirken “insan gerçekliği”ne odaklanmaktadır. Yazar, çokkültürlü yapının birlik ve beraberlik sayesinde korunabileceğinin altını çizmektedir. Azınlığa mensup insanların yaşadıkları toprakların değerlerine sahip çıkarak adayı “yurt” edinme hâlleri roman karakterlerinin geçmiş zamanla ilişkisi üzerinden anlatılmaktadır. Yazarın savaş karşıtı bir tutum sergilediği görülmektedir. Bu bildirinin amacı tarih-kimlik ilişkisini bellek açısından irdeleyen romanda “tarih, kimlik ve bellek” kavramlarının işlevini sorgulamaktır. Jan Asmann ve Maurice Halbwachs’ın bellek üzerine geliştirdikleri kuramdan yola çıkarak romanda tarihi malzemenin ele alınma yöntemi araştırılmaktadır. Anahtar Kelimeler: Tarih, Kimlik, Bellek, Yaşar Kemal, Fırat Suyu Kan Akıyor Baksana.

Anahtar Kelimeler
Tarih, Kimlik, Bellek, Yaşar Kemal, Fırat Suyu Kan Akıyor Baksana.

Abstract
In the tetralogy titled ‘An Island Story’ Yaşar Kemal lyrically depicts the drama of people from different ethnicity and region in Anatolia after the World War I. The first book of the tetralogy, Fırat Suyu Kan Akıyor Baksana (Look! Fırat River Bleeds) narrated the struggle of the people who effort to recreate self identity after the trauma of the war. The relationship between Christian Rum Vasili and Muslim Turkish Poyraz Musa’s self-identities, the others and nature in the island they nestled was narrated. Yaşar Kemal focuses on ‘human reality’ while depicting the events that occurred in Karınca (Mirmingi) Island after the barter. The author underlines the reality that multicultural order will be able to saved by means of the unity and solidarity. The minorities who advocate the values of the land where they lived and internalized as a homeland are narrated through their relation with the past. The author acted opponent to the war. The purpose of this paper is to examine the history-identity relationship in the novel in terms of memory. Based on the theory of ‘Cultural Memory’ developed by Jan Asmann and Maurice Halbwachs, the method of how the historical material was handled in the novel is researched.

Keywords
Key Words: History, Identity, Memory, Yaşar Kemal, Fırat Suyu Kan Akıyor Baksana.